Oosterpark – Amsterdam

Het Oosterpark wordt verdubbeld omdat het uit zijn voegen barst. De Engelse landschapsstijl is het uitgangspunt voor de ruimtelijke opbouw in het oorspronkelijke ontwerp van Springer in 1981. Het park is ooit bedacht als volkspark maar voldoet niet meer aan de huidige behoeften. Daarnaast is groot onderhoud voor het park aan de orde. Het gebruik van nu eist vanzelfsprekend geschiktheid voor wandelen, ontmoeten en verblijven, maar ook voor spelen, sporten, horecavoorzieningen en evenementen. Het ontwerp van Buro Sant en Co is gebaseerd op de gedachte om van het historische park dat bestaat uit twee verschillende delen weer één samenhangend geheel te maken, met respect voor de geschiedenis en monumentaliteit. Daarbij dient het verdubbelde park geschikt te zijn voor het gebruik en de functies van nu en de toekomst: een verveelvoudiging van het aantal bezoekers, sport en evenementen. Feitelijk gaat het om de revitalisatie van een oud stadspark.

 

De nieuwe elementen (bruggen, meubilair, speelaanleidingen) zijn op een moderne manier vormgegeven. Tal van eigentijdse sport-, spel- en horecavoorzieningen worden toegevoegd. Gebouwen komen door een nieuwe enscenering los in het park te staan en worden daarmee veel meer onderdeel van het Oosterpark. Kortom, van introvert buurtpark naar bruisend stadspark!

Programmatische vernieuwing
Het noordelijke parkdeel bevatte een serie monumentale, deels leegstaande gebouwen die min of meer met hun rug naar het park gekeerd waren. Deze monumentale gebouwen, zoals het Tropeninstituut en de oude universiteitsgebouwen, worden voorzien van eigentijdse functies waardoor meer interactie tussen gebouw en park ontstaat en er richting het park voorkanten ontstaan. In het park heeft vooral een programmatische vernieuwing plaats gevonden waarmee op een creatieve manier historische elementen, zoals de historische waterpartij en de voormalige Openluchtschool, een nieuwe betekenis hebben gekregen. Door de waterpartij een verrassende beëindiging te geven met een toevoeging van het zogenaamde bronelement is een ‘dode’ parkhoek weer tot leven gebracht en ontstaat er een mooie overgang naar het vernieuwde Hotel Arena. De klassieke Openluchtschool is weer zichtbaar vanuit het park door een herinrichting en is voorzien van een luchtig, modern en creatief speelelement: de Speelslinger. Aan de oostkant is een lommerrijk evenementenplein ontworpen waarin de oude muziekkoepel en de bestaande bomen zijn ingepast. De bestaande iepen en nieuwe bomen zijn voorzien van natuurstenen zitranden. Vanaf dit plein is door middel van een kaarsrecht pad de symmetrie- as tussen muziekkoepel en Tropeninstituut weer zichtbaar gemaakt, met halverwege een cirkelvormige waterspeeltuin, het zogenaamde Pierenbadje.

Buitenruimtes gebouwen verbinden met het park
Afgelopen jaren hebben alle gebouwen rond het park een meer openbaar karakter gekregen en is een sterke relatie met het park gemaakt. Sant en Co werkte in samenwerking met een zestal architecten van de verschillende gebouwen aan de invulling van deze buitenruimte. Zo heeft Sant en Co in samenwerking met Team V voor Hotel Arena een nieuwe voorkant aan het park ontworpen,  en is de uitbreiding en renovatie van het Pillows hotel in samenwerking met Winhov architecten compleet gemaakt met een nieuwe tuin met directe verbinding met het park.

 

Het Metis Montessori college heeft een uitbreiding gekregen (ontwerp Atelier Pro) waarmee het nu een echte voorkant heeft aan het park. De hekken zijn verwijderd en het parklandschap is aanwezig tot aan de gevel van het gebouw. Uniek aan de ruimte rond de school is dat we het pauzelandschap hebben kunnen combineren met een skatelandschap zodat scholieren en parkbezoekers gezamenlijk gebruik kunnen maken van deze plek. Hiermee ontstaat er meer ruimte voor  groen en overige park/ schoolfuncties. De school maakt tevens gebruik van een multifunctioneel sportveld  in het park dat buiten schooltijden kan worden gebruikt door de parkbezoekers. Speelplekken voor verschillende leeftijdsgroepen zijn ontworpen en aangelegd tussen de gebouwen in de buurt van het Montessoricollege en de Voormalige Open Luchtschool waar nu een kinderdagopvang in zit. De school, het kinderdagverblijf en de overige functies in de aanwezige gebouwen zijn niet meer verstopt achter hoge hekken maar maken integraal onderdeel ut van een park dat klaar is voor de toekomst.

Omkering gebouwen

Door de kwaliteitsimpuls van het park worden gebouwen ‘omgedraaid’ met oriëntatie op het park. Voorkanten van gebouwen waren op de stad georiënteerd terwijl de veelal lelijke achterkanten met afrasteringen naar het park gericht waren. De gebouwen hebben zich inmiddels aangepast aan het opgeknapte Oosterpark en hun oriëntatie op het park gericht. Daardoor komt het gebouw nog beter tot zijn recht en krijgt de beleving vanuit het gebouw een compleet andere dimensie dan voorheen. Voorbeelden daarvan is het hierboven genoemde hotel Arena, dat nu prominenter aanwezig is in Oosterpark en het Metis Montessori College aan de Mauritskade.

 

Oosterpark in de media:
Jaarboek Landschapsarchitectuur en stedenbouw in Nederland 2016, Oosterpark
Blauwe Kamerjaarboek 2016, Oosterpark
Het Parool: Lof voor Verdubelingsplan Oosterpark
Algemeen Dagblad: Lof voor Verdubbelingsplan Oosterpark
Architectenweb: Hotel Arena prominenter aanwezig in Oosterpark

Locatie

Amsterdam

Opdrachtgever

Stadsdeel Oost | Gemeente Amsterdam

Ontwerp

2010-2018

Realisatie

2010-2023

Category
Park
Tags
Amsterdam, landschapsarchitectuur, Oosterpark, Park